امور حقوقی قرارداد کار موقت

تنظیم و انعقاد قراردادهای کار مدت معین کارکنان ، قراردادهای آزمایشی، قراردادهای تمدیدی، قراردادهای تجدیدی، قراردادهای مشاوره، انتقال، جابجایی، خاتمه خدمت کارکنان و سایر موارد مشابه طبق ضوابط و دستورالعمل های وزارت کار

قرارداد پیمانی است که بین کارگر و کارفرما بسته شده و طبق آن کارگر کاری را به صورت موقت یا غیر موقت در ازای دریافت حق السعی برای کارفرما انجام می دهد . در قرارداد باید موقت یا غیر موقت بودن کار معلوم شود و اگر معلوم نگردد برخی کارها به دلیل اینکه به صورت طبیعی جنبه مستمر دارند همانگونه مستمر هم در نظر گرفته میشوند . مدت زمان پیمان بین کارگر و کارفرما از درجه اهمیت خاصی برخوردار بوده و می تواند دارای انواع ذیل باشد :

انواع قرارداد و مدت آن ها

قرارداد بین کارگر و کارفرما می تواند مدت معین داشته باشد

در این نوع پیمان زمان انجام کار کاملا مشخص بوده و بعد از پایان آن همکاری بین طرفین تمام شده و دیگر تعهدی وجود نخواهد داشت کارگر در مدت مقرر شده موظف است به تعهدی که سپرده است عمل نموده و کار را به پایان برساند مگر این شرایط خاص در ابتدای توافق ذکر شده باشد در غیر این صورت بعد از پایان مدت زمان تعیین شده هیچکدام از طرفین نمی توانند ادعایی داشته باشند .

حتما بخوانید :قرارداد چیست ؟ نمونه قرارداد کار ساعتی ، پیمانکاری ، موقت و تمام‌وقت

قرارداد بین شاغل و کارفرما می تواند دارای مدت موقت باشد

دراین نوع همکاری زمان مشخصی برای کار در نظر گرفته شده و دقیقا در متن توافق از آن نام برده خواهد شد و تاریخ تعیین می شود اصطلاح موقت بودن هم ذکر می گردد . معمولا این نوع معاهدات در مورد کارهایی است که در یک بازه کوتاه قابل انجام هستند و یا اینکه در قانون به کارفرما اجازه تنظیم همچین پیمانی داده شده است .

قرارداد بین طرفین می تواند غیر موقت باشد

این نوع معاهدات در جامعه کارگری بسیار مورد قبول کارگران بوده چون امنیت شغلی خوبی به انها می دهد ضمن انکه در این نوع همکاری مزایای خاص و کاملتری هم به کارگر تعلق می گیرد مثلا بیمه کامل ، بیمه سخت و زیان آور ، حق شیفت و اضافه کار و بسیاری دیگر که در این نوع توافق لحاظ خواهد شد .

قراردادهای آزمایشی چه نوعی از این معاهدات هستند ؟

در این همکاری به منظور آموزش شخص و اطمینان کارفرما از اینکه فرد مورد نظر می تواند کاری که به وی محول شده است را به خوبی انجام دهد یا خیر نوع معاهده آزمایشی قید می شود و مدت آن کاملا مشخص و بین یک تا سه ماه است. دراین بازه زمانی هم کارفرما حق دارد اگر شخص به اموال و منافع شرکت آسیب رسانده یا مشخص شود که توانایی انجام کار مورد نظر را ندارد بعد پایان مدت دوره آزمایشی با وی قطع همکاری نماید.البته کارفرما موظف است کلیه حقوق شخص مورد نظر را پرداخت و با وی تسویه کند .

پیمان های های کارمزدی به چه معاهداتی گفته می شود ؟

در این نوع توافقات کارگر در ازای میزان مشخصی از کار که به وی سپرده می شود حقوقی دریافت می کند و اغلب این نوع کارها قابل اندازه گیری و شمارشی هستند . مثلا کارگر موظف می شود روزانه ۲۰۰۰ عدد از یک جنس را مونتاژ کند و مقرر هم می گردد در ازای هر دانه ای که مونتاژ می نماید مبلغی را دریافت نماید .

قرارداد های مزد ساعتی چه نوع قرارداد هایی هستند ؟

همانطور که از نام این نوع از توافق مشخص است ساعات کار مبنای تعیین حقوق و دستمزد قرار می گیرد یعنی شخص از ابتدا توافق می کند برای هر ساعت که کار انجام می دهد مبلغ خاصی را دریافت نماید و البته تعداد ساعت کار در ماه و یا روز مشخص می گردد و در برخی موارد هم تعیین نمی شود و بر اساس حجم کار و زمانی که نیاز دارد کار انجام خواهد شد . اما این نوع نظام مزدی فقط در مشاغل و موارد خاصی قابل اجرا خواهد بود مثلا در پایانه های حمل و نقل کالا و انسان ، افرادی که در مطب های پزشکی یا پیراپزشکی و آزمایشگاهها کار می کنند یا افرادی که به کار تعمیرات و نگهداری تاسیسات ساختمان ها مشغول هستند .

معاهدات کارمزد ساعتی چه نوع قراردادی هستند ؟

در این توافقات هم کار مشخص است و هم زمان انجام آن . در این نوع معاهدات باید علاوه بر اینکه میزان کار و زمان انجام ان مشخص باشد این دو با هم تناسب هم داشته باشند در واقع نباید به کارگر فشار خیلی زیاد وارد شود.مثلا اگر از شخص بخواهند یک حجم خیلی زیاد از کار را در یک زمان خیلی کوتاه انجام دهد خلاف قانون بوده و کارگر می تواند در این خصوص اعتراض داشته باشد .

در شرکت ها و ارگان های دولتی هم انواع مختلفی از قراداد ها وجود دارد که بسته به نیاز و نوع کاری که شاغل باید انجام دهد با هم متفاوت خواهد بود انچه که در قوانین در مورد توافق بین کارگر ، شاغل و کارفرما آمده است در ارگان های دولتی و خصوصی چندان تفاوتی نداشته و فقط بسته به شرایط کاری و نیز نوع ارگان دولتی و کاری که به شخص سپرده می شود بخشی از جزییات متفاوت می شود البته ناگفته نماند موضوع مهمی که قراردادهای دولتی را از بخش خصوصی متمایز کرده و اغلب افراد دوست دارند طرف حساب آنها ارگان های دولتی باشد امنیت شغلی است که اغلب در این پیمان ها وجود دارد که در بخش خصوصی کمتر به چشم میخورد .

حتما بخوانید : صورت معاملات فصلی چیست؟ (آشنایی مصور با سامانه معاملات فصلی مالیاتی)

قرادادهای دولتی از انواع و شکل های زیر تشکیل شده است :

قراردادی که با کارمندان رسمی سازمان ها و ارگان های دولتی بسته می شود

افرادی که از طریق آزمون های عمومی جذب ارگان های دولتی میشوند مورد گزینش های تخصصی قرار گرفته و مراحل مختلفی را برای احراز شغل مورد نظر طی می کنند . این افراد تابع قانون استخدام کشوری بوده و البته ازمزایای مربوط به آن هم بهره مند می شود مثلا از امنیت شغلی بالایی برخوردار هستند و مزایای خاصی برای آنها پیش بینی شده است .

قراردادهایی که به صورت پیمانی با کارمندان دولت بسته می شود

این نوع معاهدات تابع قوانین تامین اجتماعی و امور مربوط به پیمانکاران بوده و می تواند مدت زمان های متفاوتی داشته باشد و گاهی تا ۵ سال هم بسته می شود و در برخی موارد فرد بعد از پنج سال استخدام پیمانی به استخدام رسمی دولت درخواهد آمد.

قراردادهایی که با کارکنان خدماتی بسته می شود

در این توافقات ارگان های دولتی برای انجام برخی امور خود مانند امور پشتیبانی ، آرایشگاه ، امور رفاهی مانند باشگاههای ورزشی ، آشپزخانه ها ، اتوشویی ها با تعدادی افراد توافق کرده که این کارها را برایشان انجام دهند و البته این افراد مشمول قانون کار بوده و برای آنها بیمه تامین اجتماعی منظور می شود آنچه که در معاهدات دولتی بین دولت و کارکنانش وجود دارد نوع بیمه بوده که فقط کارکنان استخدام رسمی مشمول بیمه استخدام کشوری میشوند و بقیه کارکنان از بیمه تامین اجتماعی بهره مند خواهند شد .

پایان قرارداد کار از هر نوعی که باشد می تواند به دلایل ذیل اتفاق بیفتد که هر کدام به شیوه خاص مورد تسویه حساب و پیگری قرار میگیرد :

۱-     پایان برخی تعهدات به دلیل پایان مدت زمان مقرر شده اتفاق می افتد این امر در قراردادها با مدت معین صدق کرده و بعد از پایان زمان تعیین شده دیگر رابطه ای بین طرفین وجود نخواهد داشت .

۲-     تعهدات موقت یا مدت موقت هم به دلیل اینکه موقتی هستند و برای انجام کاری معین در زمان معین بسته میشوند بعد از زمان تعیین شده و مدت موقتی که بیان گردیده است خاتمه یافته و تمامی حق و حقوق طرفین بررسی و پرداخت میگردد .

۳-     یکسری از کارها هستند که ممکن است به دلایل طبیعی امکان ادامه آنها وجود نداشته باشد مثلا کارخانه در شهری باشد که زلزله آمده و آنرا ویران کرده است یا سیل و آتش سوزی باعث شود اصلا نوع کار از موضوعیت خارج شده و امکان تداوم آن وجود نداشته باشد در این حالت به دلیل قوه قهریه کار و همکاری بین طرفین خاتمه می یابد .

۴-     فوت شخص می تواند باعث خاتمه همکاری شود یعنی ممکن است کارگر به هر دلیلی مثلا مرگ طبیعی یا بروز حادثه در محیط کار از دنیا برود در این حالت همکاری بین وی و کارفرما با در نظر گرفتن کلیه حقوق وی تمام می شود . البته اگر فرد به دلیل حادثه در کارگاه فوت کرده باشد غرامت هایی که مشمولش می شود هم متفاوت خواهد بود و در قانون به روشنی به آنها اشاره شده است .

۵-     بازنشستگی و از کار افتادگی هم می تواند باعث خاتمه قرارداد و همکاری باشد . در صورتیکه فرد بازنشسته شود بسته به نوع قراردادش اگر استخدام یا پیمانی و یا کار معین باشد حق و حقوق خود را متناسب با آن دریافت می کند در حالت از کارافتادگی بیمه طرف حساب شخص مسئول پرداخت حقوق شخص خواهد بود.

۶-      گاهی شخص به دلیل فردی و شرایطی که برایش بوجود می آید درخواست استعفا می دهد در این حالت هم کارفرما با در نظر گرفتن قانون و تعهداتی که بین طرفین وجود دارد با وی تسویه حساب کرده و قطع همکاری را به طور رسمی به اداره کار و ارگان های ذیربط اعلام می دارد . البته شخص باید یک ماه قبل درخواست استعفای خود را ارائه دهد .

۷-     کارفرما می تواند بنا به دلایلی که در قانون مشخص شده است اقدام به اخراج کارگر نماید مثلا اگر فرد مرتکب بی انظباطی های مکرر شود و یا اینکه در خارج از سازمان خلافی مرتکب شود که منجر به محکومیت وی گردد و یا اینکه کارخانه یا شرکت ورشکست شده و به موجب آن همه یا بخشی از پرسنل تعدیل گردند در همه موارد یاد شده قطع همکاری بین طرفین رخ خواهد داد .

چرا بستن قراداد کاری در قانون از اهمیت ویژه ای برخوردار است ؟

قراراداد یک سند کتبی برای همکاری بین دو یا چند طرف می باشد که شرایط کار دقیقا در آن مشخص شده است به موجب این سند هیچکدام از طرفین نمی توانند تعهدات خود را انجام نداده یا برای طرف مقابل دردسر درست کنند به خصوص اگر قرارداد بین کارگر و کارفرما باشد حتما باید منعقد گردد چرا که عدم عقد قرارداد می تواند باعث شود کارگر هر گونه ادعایی در خصوص حق و حقوق خود داشته و در اکثر موراد در یک چنین مواقعی دادگاهها حق را به کارگر می دهند . بنابراین قرارداد کار حتما باید منعقد شده و دارای شرایط ذیل باشد :

هر دو طرف توافق راضی به انجام کار باشند و اجبا و تهدیدی در بین نباشد

طرف های مورد نظر درای سن قانونی بوده و اصطلاحا اهلیت داشته باشند و یا نباید انعقاد پیمان با افراد خارجی بدون مجوز کار باشد .

موضوع معاهده روشن باشد یعنی کاملا مشخص شود در این قرارداد چه کاری با چه جزییاتی قرار است انجام شود و مبهم و کنایه ای نباشد .

نوع کار قید شده در توافق مشروع باشد مثلا خرید و فروش اسلحه یا مواد مخدر یا مشروبات الکلی موضوع خلاف قانون بوده که کلا اصل قرارداد را باطل می کند و فاقد مشروعیت می نماید .

هر قرارداد کاری باید چه اجزایی داشته باشد ؟

نام طرفین به طور کامل و با جزییات یعنی نام پدر ، شماره شناسنامه ، محل تولد ، تاریخ تولد و برخی دیگر

تاریخ دقیق استخدام

مدت قرارداد یعنی شروع و پایان همکاری کاملا مشخص باشد در صورت عدم ذکر این آیتم قراداد به لحاظ قانونی دایمی تلقی می شود .

میزان حقوق توافق شده : این آیتم بسیار مهم است و حتما باید قید شود تا بعدا مورد ادعا و شکایت قرار نگیرد .

نحوه پرداخت حقوق و قوانین مربوط به ساعات کاری مشخص باشد یعنی اینکه حقوق ماهانه پرداخت می شود یا ساعتی یا روزانه و اینکه فرد از چه ساعتی تا چه ساعتی باید در محل کار باشد و شرایط مربوط به روز های تعطیل و حقوق آن هم کاملا در قرارداد مشخص گردد .

نوع شغلی که شخص باید انجام دهد و مکانی که باید در آن به کار بپردازد هم باید در قرارداد مشخص باشد .

کارفرمایان این اشتباهات را در عقد قرارداد انجام ندهند

برخی اشتباهات در انعقاد قرارداد های کاری می تواند مشکلات قانونی زیادی برای کارفرمایان ایجادکند مثلا ننوشتن میزان حقوق و مزایا و نرخ اضافه کار که کارگر بعدا می تواند ادعا کند پولی که دریافت کرده فقط حقوق پایه وی بوده است . ننوشتن ادرس و محل زندگی شخص که در  مورد افرادی که اموال شرکت دست انهاست بسیار مهم می باشد یا ننوشتن مدت قرارداد به طور مشخص که اگر نوشته نشود قراداد دایم تلقی شده و کارفرما نمی تواند شخص را اخراج یا فسق قراداد کند و قرارداد وی دایمی محسوب می شود و در نهایت ننوشتن شرایط فسق هم می تواند برای طرفین دردسر ساز باشد .

به طور کلی قراداد های کاری در قوانین و امور حقوقی از جایگاه ویژه ای برخودار بوده و بسیاری از گیر دارهای قانونی کارفرمایان به همین دلیل است . برای همین کارفرمایان عزیز باید انواع قرارداد و شرایط انعقاد ان را به خوبی بشناسند و بهتر است برای اینکه در آینده دچار مشکلات حقوقی نشوند با افراد مطلع در این خصوص مشورت داشته باشند . شرکت خدمات حسابداری و حسابرسی محاسبان تلاشگر خبره با در اختیار داشتن یک تیم متخصص و خبره در امور حقوق و قانونیِ قرادادهای کار می تواند کارفرمایان را در این خصوص مشاوره داده و همه امور مربوط به انعقاد قراردادهای کاری آنها را بر عهده بگیرد .

 (ارائه خدمات اداری و پرسنلی در شرکت حسابداری محاسبان تلاشگر خبره )