حسابداری شرکت های بیمه

حسابداری شرکت های بیمه

بدون اینکه شما درک و دید قوی نسبت به مفاهیم و اصول حسابداری داشته باشید و رویه و استاندارد ها و قوانین مربوط به این حرفه را نشناسید نمی توانید ادعا کنید می توانید در خصوص هدایت یا انجام حسابداری سازمان یا بنگاه اقتصادی خود گامی موثر بردارید .

شناخت رویه حسابداری و اصول ان علاوه بر اینکه برای حسابداران ضروری می باشد صاحبان شرکت ها و بنگاه های اقتصادی هم باید تا حدودی با این رویه اشنا باشند تا بتوانند صورت های مالی ، ترازنامه و گزارش های سود و زیان را درک نمایند .

در میان همه سازمان ها و بنگاه های اقتصادی شرکت های بیمه هم دارای جایگاه ویژه خود در حسابداری و رویه های ان هستند . در این مبحث حسابداری شرکت های این چنینی که متعهد به پرداخت خسارات به مشتریان خود هستند و رویه های خاص حسابداری هم دارند ، توضیح داده خواهد شد  .

اما قبل از اینکه به صورت اختصاصی وارد مبحث حسابداری شرکت های پرداخت کننده خسارات بشویم کارفرمایان و صاحبان مشاغل بهتر کمی در خصوص خود موضوع حسابداری در سازمان ها اطلاعات کسب کنند . حسابداری ، سیستمی است که فعالیت ها و رویدادهای مالی سازمان ها یا بنگاه های اقتصادی را شناسایی ، اندازه گیری و تجزیه و تحلیل کرده و نتیجه این فعالیت ها و تجزیه و تحلیل ها در قالب صورت های مالی برای استفاده کنندگان در هر سطح به صورت اختصاصی گزارش می شود .

حتما بخوانید : ارائه خدمات مالی و مالیاتی در شرکت حسابداری محاسبان تلاشگر خبره

اصول و مفاهیم حسابداری شرکت های بیمه و بنگاه های اقتصادی

همانطور که در سطور بالا به ان اشاره کردیم حسابداری هنر جمع آوری اطلاعات مربوط به رویداد ها و عملیات های مالی بوده که پس از تجزیه و تحلیل و بررسی و اندازه گیری و پردازش این اطلاعات در قالب صورت های مالی و گزارشات اساسی دیگر منتشر می گردد . گزارشات اساسی حسابداری در شرکت های پرداخت خسارات و همه سازمان ها و بنگاه های اقتصادی دیگر شامل ترازنامه ، صورت سود و زیان ، صورت سود و زیان جامع ، صورت جریان وجوه نقد و یادداشت های توضیحی هستند.

این گزارشات در سیستم حسابداری مبنای تصمیم گیری های مدیریتی و مالی قرار گرفته و علت ان هم این است که اطلاعات حسابداری ویژه گی هایی دارد که آنها را از سایر اطلاعات در واحد های دیگر واحد تجاری متمایز می کند . اطلاعات حسابداری واجد یکسری ویژه گی های کیفی هستند که فقط مختص به خودشان می باشد .

اصلی ترین ویژگی های کیفی در اطلاعات حسابداری بنگاه های اقتصادی شامل : قابلیت اتکاء ، مربوط بودن ، قابلیت مقایسه و قابل فهم بودن است .هر کدام از این ویژه گی های کیفی در واقع نشان دهنده اعتبار و قابلیت گزارش های مالی بوده و وجود انها ضروری می باشد . قابلیت اتکاء یعنی اطلاعات مالی بدون اشتباه و تمیلات جانبدارانه گزارش شده و سلیقه و خواست مدیران و تصمیم گیرندگان در انها لحاظ نشود ،  چون اگر این گزارشات با سلیقه و خواست مدیران تغییر کند به شدت به لحاظ کیفی و اعتبار آسیب خواهد دید .

حتما بخوانید : حسابداری شرکت های تولیدی و صنعتی چگونه است ؟

اصلاحا کاربردی در حسابداری شرکت های بیمه

در شرکت های بیمه اصطلاحات و تعاریفی وجود دارد که علاوه بر حسابداران  ،سرمایه گذاران این حیطه هم باید با انها اشنایی کامل داشته باشند . در ذیل به برخی از این تعاریف و اصلاحات اشاره می کنیم.

بیمه چیست و چه تعریفی دارد ؟

قراردادی است که بر اساس آن ، بیمه گر متعهد می شود در ازای دریافت حق قبول مسئولیت از بیمه گذار در صورت بروز حادثه و ایجاد خسارت به طرف قرارداد  بخشی از این خسارت و زیان مالی را جبران نماید .

حق بیمه چیست ؟

در شرکت های پرداخت کننده خسارت حق بیمه مبلغی است که بیمه گر در ازای پذیرش خطر ، طبق قرارداد و توافق نامه از طرف قراداد خود دریافت می دارد این حق بیمه در واقع در طول زمان برای جبران خسارات وارد شده به بیمه گذار دریافت می گردد.

تاریخ شروع پوشش بیمه ای در قرارداد های شرکت های بیمه چیست ؟

تاریخی که از آن زمان تعهد قبول خسارات و پرداخت جبران ان توسط شرکت تعهد کننده پذیرفته می شود را می گویند . قید این تاریخ در قراداد ها بسیار مهم است .

دوره مالی در شرکت های بیمه ای چیست ؟

فاصله زمانی بین دو مقطع تاریخی که گزارش مالی برای انها تهیه می گردد ، دوره مالی نامیده می شود . این دوره می تواند شش ماهه یا یکساله باشد . بر اساس قانون تجارت ایران عموما دوره مالی در سازمان ها و همه بنگاههای اقتصادی از اول فروردین ماه اغاز شده و تا آخر اسفند به پایان می رسد.

هزینه صدور بیمه : کلیه هزینه هایی که برای صدور تعهد نامه پرداخت خسارت صرف می شود مانند هزینه های تبلیغات ، هزینه بازاریابی و کارمزد هزینه صدور نامیده می شوند .

هزینه خسارت : مبالغی که شرکت پرداخت کننده خسارت در ازای بروز خسارت به بیمه گذر پرداخت می کند را هزینه خسارت می گویند . هزینه خسارت می تواند هزینه برای خسارات ناشی از تصادف ، خسارت ناشی از بیماری و هزینه های بیمارستانی و عمل های جراحی ، خسارت ناشی از فوت یا نقص عضو ، خسارت ناشی از آسیب به اموال یا محصولات کشاورزی ، خسارت ناشی از اتش سوزی و بسیاری دیگر باشد . در واقع هر گونه پول و مبلغ که در ازای جبران خسارت مالی یا جانی به طرف قراداد پرداخت می شود را می گویند .

هزینه های کارشناسی : وقتی طرف قرارداد دچار خسارت می شود و یا قبل از اینکه اصلا خسارتی به وی وارد شود ، در زمان بیمه کردن جان و مال ، افرادی هستند که با توجه به اساس نامه شرکت مربوطه و قوانین حقوقی مربوط به ان نسبت به ارزش مال و جان شخص نظر کارشناسی داده و با تهیه مستندات و گزارشات لازم مبلغ و میزان خسارتی که شرکت بیمه می تواند بعد بروز خسارت پرداخت نماید را اعلام می کنند . این روند روند کارشناسی نامیده شده و دارای هزینه هایی است که شخص و یا سازمانی که قصد بیمه کردن جان و مال خود را دارد باید بپردازد . کارشناسان این موسسات باید دارای دانش و مجوز های لازم برای انجام این خدمات کارشناسی باشند .

خسارات واقع شده در شرکت های بیمه ای به چه خساراتی اطلاق می شود ؟

جمع تمامی خسارات پرداخت شده در طی دوره به همراه هزینه های رسیدگی به این خسارات پس از تعدیل لازم در مورد ذخیره انتظارات معوق ابتدا و انتهای دوره را می گویند .

خسارات واقع شده اما اعلام نشده : خسارات ناشی از حوادث که قبل از پایان دوره مالی وقوع یافته ولی هنوز به موسسه اعلام نشده است .

خسارات معوق : گاهی شرکت های بیمه ای خسارات سال جاری را پرداخت نکرده و به سال بعد موکول می کنند این نوع خسارات ، خسارات معوق نامیده می شوند مانند مبالغ تخصیص یافته به منظور جبران هزینه نهایی ، معادل ارزش فعلی خساراتی که در اثر وقوع حوادث تا قبل از دوره مالی ایجاد شده ، پس از کسر مبالغی که قبلا در ارتباط با این خسارت پرداخت شده است . این مبلغ شامل هزینه خسارات واقع شده ولی پرداخت نشده ، همچنین هزینه رسیدگی به خسارات نیز خواهد بود . همچنین در ارتباط با تصفیه خسارات ناشی از حوادثی که قبل از پایان دوره مالی به شرکت بیمه اعلام شده است هم هستند .

حق بیمه صادره : در یک شرکت بیمه وجوهی که از فروش تعهد نامه های مختلف از جمله بیمه عمر ، حوادث ، ماشین و غیره بدست می اید را می گویند که جزو درامد و دارایی شرکت های بیمه محسوب می شود .

حق بیمه برگشتی : گاهی به علت تقلیل خطر پیش بینی شده و یا انصراف طرف قرارداد مبالغی باید به وی برگشت داده شود مثلا برای ضمانت عمر شخص از پرداخت ان پشیمان شده و بعد از شش ماه درخواست برگشت پول خود را می کند این حق پرداخت خسارات برگشت داده می شود و در حساب ها هم به همین نام ثبت خواهد خورد .

پرتفوی حق بیمه : همه تعهد نامه های اینچنینی که شرکت بیمه با مشتریان خود انعقاد می کند و در ازای ان وجه در یافت می دارد را پرتفوی می گویند .

بردرو : به صورت وضعیت عملیات یک شرکت بیمه که اطلاعات گوناگون مرتبط با عملیات بیمه ای اتکایی توسط بیمه گر واگذارنده تنظیم و برای بیمه گر اتکایی ارسال می شود را می گویند .

بیمه های مشترک : نوعی قرارداد است که چند موسسه و شرکت با این عنوان با مشتریان خود به صورت مشترک منعقد می کنند و سهم خسارت تعهد شده را باهم تقسیم می نمایند .

بیمه تقسیم : وقتی مشتریان به صورت مستقیم و بدون واسطه با این شرکت ها و موسسات قرارداد دریافت خسارت می بندند در واقع خود را مستقیما با شرکت طرف نموده و همه امور باید به صورت مستقیم انجام شود .

در آمد سرمایه گذاری : بهره ، حق الامتیاز ، سود سهام و اجاره دریافت شده یا دریافتی را درامد سرمایه گذاری می گویند .

حساب درآمد عملیاتی : در این گونه سازمان ها یا بنگاه های اقتصادی حسابیکه خلاصه مالی درامد  و هرینه های عملیاتی را طی دوره مالی مشخصی نشان می دهد حساب درآمد عملیاتی نامیده می شود .

ذخیره خسارات معوق : شرکتی که تعهد پرداخت خسارات را قبول می کند همیشه برای پرداخت خسارت ها ذخیره ای در نزد خود نگه می دارد این ذخایر می تواند خساراتی که در پایان دوره مالی اعلام شده ولی پرداخت نشده باشد یا خساراتی باشد که به وقوع پیوسته است اما تعهد کننده آن را هنوز اعلام نکرده است .

حتما بخوانید : حسابداری شرکت های تضامنی چگونه است ؟

خصوصیات و ویژه گی های صنعت بیمه چیست ؟

هر صنعت و شرکت یا بنگاه اقتصادی با توجه به نوع فعالیت و کاری که در بازار سرمایه انجام می دهد ویژه گی های مخصوص به خود را دارد و حسابداری این سازمان ها بر اساس این ویژه گی خاص انجام می شود در شرکت های بیمه ای هم ویژه گی های خاصی وجود دارد که برخی از انها به شرح ذیل می باشند :

موضوع شناخت درامد حق بیمه :

فعالیت اصلی اینگونه موسسات در واقع شناخت خسارات وارده به جان و اموال افراد بوده و درامد این سازمان از فروش این تعهدات تامین می شود این درامد ها طبق اصل تحقق درامد بعد از اینکه به مرحله ای از اطمینان رسید درآمد های تحقق یافته نامیده می شوند . شناسایی و استخراج درامد و میزان ان در این سازمان ها با سایر سازمان ها و بنگاه های اقتصادی دیگر متفاوت است و بستگی به ماهیت شرکت های تعهد کننده دارد .

با صدور یک قرارداد تعهد شرکت متعهد می شود در ازای دریافت مبالغی مشخص و کارشناسی شده ، در صورت وقوع حادثه و ایجاد خسارت به طرف قراداد خود مبالغی را طبق قرارداد پرداخت نماید . این فرایند دو جنبه دارد یک جنبه آن پذیرش ریسک ناشی از خسارات بالا است از طرف دیگر با استفاده از همین ریسک سازمان درآمد کسب می کند و به فعالیت خود ادامه می دهد .

از انجاییکه در این نوع شرکت ها ملاک کسب درآمد پذیرش خطر و ریسک است اگر دوره پذیرش خطر با دوره مالی شرکت منطبق باشد کل درامدی که سازمان از این قراداد های بدست اورده است در پایان دوره مالی به عنوان درآمد های تحقق یافته سند خواهد خورد و ثبت می شود اما اگر این دو دوره با هم منطبق نباشند و بخشی از دوره خطر پذیرفته شده در سال مالی بعد تحقق پیدا کند شناسایی درامد کسب شده از آن بر طبق دوره پوشش خطر انجام می شود .

شرکت های بیمه ای مانند هر بنگاه اقتصادی با مراودات مالی که با افراد و سازمان انجام می دهند کسب درامد کرده و در بازار سرمایه به فعالیت می پردازند حضور آنها در بازار سرمایه و کسب درآمدشان انها را تبدیل به یک بنگاه اقتصادی کرده که نیازمند رسیدگی به امور مالی می باشند حسابداری این سازمان ها هم مانند همه بنگاه های اقتصادی دیگر باید با توجه به قوانین مربوطه انجام شده و افراد با تجربه ای برای این کار در نظر گرفته شوند .

شرکت های بیمه ای می توانند برای حسابداری و انجام امور مالی خود از موسسات خدمات مالی و حسابداری کمک گرفته و امور خود را به انها بسپارند . موسسه خدمات مالی محاسبان تلاشگر خبره با در اختیار داشتن یک تیم متبحر در این خصوص می تواند شرکت های بیمه ای و سرمایه گذاران آن را در خصوص حسابداری سازمانشان یاری رسانده و از بروز مشکلات قانونی و حقوقی و مالیاتی در آنها جلوگیری به عمل اورند .